Toen op één der korfbalmanden,
van de sportclub Eibersnest,
Eens twee ooievaars belandden,
was de wedstrijd mooi verpest!
Zo snel als hierboven geschetst gaat het niet, maar vaststaat dat ooievaars meesters zijn in het aanslepen van grote hoeveelheden nestmateriaal. De basis bestaat uit veel grote en kleinere takken en voor de verdere stoffering gebruiken ze gras, hooi en allerlei fijn plantenmateriaal zoals bv. mos.
Bouwden ooievaars oorspronkelijk hun nest gewoon in bomen, de afgelopen eeuwen zien we dat ze vooral ook gebruik maken van daken, torens en vooral veel paalnesten die de mensen speciaal voor de ooievaars plaatsen. Wanneer in het voorjaar de ooievaars terugkeren uit hun overwinteringsgebieden is de veronderstelling dat het veelal de mannetjes zijn die het eerst terugkeren in het broedgebied. Direct na aankomst zoekt hij een geschikte broedplaats en zodra dan ook het vrouwtje aankomt probeert hij de aandacht te trekken met typisch baltsgedrag. Luid klepperend en vaak de snavel helemaal achterover in de nek en met gespreide vleugels lukt dat meestal wondersnel, zodat er vaak enige uren na het eerste contact al gepaard wordt. Het ooievaarspaar blijft voor slechts één seizoen bij elkaar. Hoe is dat mogelijk vraagt U zich misschien af, want toch is bekend dat er ooievaars zijn die vele jaren achtereen hetzelfde koppel vormen? Dat laatste schijnt alles te maken te hebben met trouw aan de nestplaats en daardoor zie je dus veelal dat paren diverse jaren bestaan uit dezelfde individuen. Hoewel een ooievaar zich op tweejarige leeftijd kan voortplanten zien we normaliter dat ooievaars vanaf hun derde levensjaar geslachtsrijp zijn. Ooievaars leggen gemiddeld 3 tot 5 eieren, welke 33 dagen worden bebroed. Ze beginnen echter veelal bij het tweede ei al met broeden en daardoor komen de jongen dan ook met tussenperiodes van 1 of 2 dagen uit het ei.
Bij de geboorte weegt een ooievaar ruim 60 gram en het is niet direct moeders mooiste. Dik, gedrongen en grijs. Maar daarin komt redelijk snel verandering, want bij voldoende voedselaanbod ontwikkelen ze zich voorspoedig. Na 20 dagen is het gewicht toegenomen tot 1,5 kilo en consumeren ze ruim 500 gram per dag waardoor ze dagelijks zo'n 200 gram in gewicht toenemen. Het gevolg hiervan is dat na 2 maanden de jonge ooievaar voor het eerst zijn vleugels uitslaat en het nest kan verlaten. Voor de oudervogels is dan een drukke periode van voedselzoeken voorbij want bij een gemiddeld aantal jongen moeten ze dan minstens 4 kilo aan voedsel voor hun kroost verzamelen. Met het oog hierop is het dus ook van groot belang dat er in de directe omgeving van het nest een rijk voedselgebied aanwezig is.
Het voorjaar is aangebroken en dat is in ooievaarsland goed te merken. Op it Eibertshiem komen gemiddeld zo rond 1 mei de eerste jongen uit de dop en vele eieren liggen te wachten op de metamorfose zoals die op de bijgaande foto is te zien.
Nest met 5 eieren.
De eerste aangepikte eieren en goed zichtbaar is dat ook de eitand z'n werk doet zodat 24 uur later het eerste jong uit het ei komt.
Weer 24 uur later zitten ze parmantig op het nest.
Op It Eibertshiem zijn de eerste jongen uit de dop en er liggen nog twee eieren te wachten op dezelfde wonderlijke metamorfose.
Op de foto’s ziet u dat jonge ooievaars goed beschermd worden, moeder toont ze wel even maar gaat ze daarna weer toedekken met het verenkleed zodat jongen en eieren lekker warm blijven.
Wie meer ooievaars wil zien in natuurlijk welkom op It Eibertshiem waar u s’middags terecht kunt. U kunt dan ook de ontwikkelingen in het ooievaarsnest live volgen.
We zijn nu een week verder en al de vier eieren zijn uitgekomen.
De jongen zitten op een kluitje bij elkaar en het is zelfs maar lastig om te zien hoeveel jongen zijn er nu precies.
Het is nu 10 dagen later en de ooievaars groeien al flink.
En na alweer een week zie je duidelijk het verschil.
We zijn nu dus ruim 3 weken oud. Van rond 1 mei tot 24 mei.
Van 24 mei springen we naar 6 juni.
Van afstand kun je al goed zien dat de groei er in zit.
En als je van dichtbij gaat kijken houden de jongen zich erg rustig, ze houden zich om zichzelf te beschermen als het ware dood.
Ze maken zich ‘klein’, door zich diep in de nestkom te drukken.
We zijn nu 15 juni en de jonge ooievaar
zit met de bek wijd open en werkt een braakbal naar buiten.
Hierin zitten de onverteerbare voedselresten.
En als dat gebeurd is moet er weer nieuw voer in wat door de oudervogels steeds met soms lange tussenpozen van wel 4 uren wordt aangeleverd.
In de tussenliggende tijd bewaakt 1 vogel de jongen en wordt er veel geslapen en soms werken we de veren wat bij.
Voor de rest van de tijd zitten we vooral mooi te wezen!
En soms moet je even in een andere houding en na al dat eten moet er ook wel eens wat uit. Dat doen we met grote kracht en snelheid, want het nest moet wel schoon blijven.
De jongen groeien als kool en op de volgende foto zie je mooi het kenmerkende zwart van de jonge ooievaar en het rood van de volwassen vogel.
In het nest is het tijdens het voeren een drukte van belang.
En binnen een paar seconden is door de jongen alles weer netjes weggewerkt.
Hoera! We kunnen vliegen. De eerste jonge ooievaars hebben de vrijheid ontdekt en kunnen vliegen. Hieraan kun je ook zien hoe snel dit gaat. Geboren begin mei en 2 maanden verder kunnen de ooievaars al vliegen.
Het gaat eerst nog wel wat onhandig maar al snel krijgen ze het onder de knie. Soms zie je dan ook dat het nest leeg is.
En dat lege nest wordt dan soms even later weer gebruikt als landingsplaats en dan staan de jongen er weer op. Wat je ook veel ziet is dat de pas vliegende jongen landen op de nesten van de buren en daar wordt het dan een drukte van belang.
Hier vijf jongen + de oudervogel
En de foto onder vijf jongen op het nest, goed te herkennen aan de zwarte snavel en de donkere poten.
Terug naar boven